Ik heb me voorgenomen om een boek te schrijven met als titel: Appen is het Nieuwe Roken. Of het er ooit komt, weet ik niet, maar ik heb alvast 37 onderzoeken gelezen naar het gebruik van onze smartphones. Heel veel informatie, maar ook heel veel incompleetheden en nieuwe vragen. Daarom heb ik in de titel van dit artikel feiten subtiel omringd met aanhalingstekens.

Zwak, ik geef het toe, maar het beeld wat opdoemde uit de onderzoeken deel ik toch graag met jullie.

‘Feit’ 1. 89% van de Nederlanders tussen de 12 en 80 heeft een smartphone

De eerste smartphone-voor-de-massa werd in juli 2008 in Nederland geïntroduceerd: de iPhone 3G. Slechts 8,5 jaar later heeft 89% Nederlanders tussen de 12 en de 80 een smartphone. De groei zit vooral nog bij de oudere generaties.

‘Feit 2’. Iedereen die een smartphone heeft, heeft Whatsapp

Een tijdje geleden heb ik me opgegeven om bij mij in de buurt te collecteren voor de Reumastichting. Ik weet niet precies waarom. Ik ken niemand met reuma. Maar ja, er kwam iemand aan de deur en ik ben slecht in nee zeggen. Dus. Een paar weken later werd ik gebeld door een meisje dat mij vertelde dat alle informatie in een WhatsApp-Groep gedeeld zou worden. Toen ik vertelde dat ik geen WhatsApp heb, viel er een stilte aan de andere kant van de lijn.

Géén WhatsApp hoorde ik haar bijna denken. Dat is misschien nog wel erger dan reuma.

En de feiten geven haar gelijk. WhatsApp is in Nederland de meest gebruikte app op de smartphone. 92% van de mensen met een smartphone heeft WhatsApp. Dat zijn 10,28 miljoen gebruikers.

‘Feit 3’. We kijken meer dan 23 dagen per jaar naar ons schermpje

Tijdens de open dag van de middelbare school van mijn dochter sprak een docent de zaal toe. Wij gebruiken Magister, zo vertelde hij. Dus als je op je telefoon zit, kun je gewoon tegen je ouders zeggen dat je met school bezig bent. Gelach in de zaal. Ik vond het maar een vreemde opmerking want wat zei die docent nu eigenlijk? Tegen je ouders liegen moet kunnen?

Die school wordt het dus niet.

De docent raakte echter wel een punt want de meeste ouders met kinderen kennen wel het gesprek over ‘tijd op je telefoon.’ Maar hoeveel tijd brengen we dan eigenlijk door op die telefoon? Als ik de onderzoeken corrigeer voor de gemiddelde actieve schermtijd (dus niet luisteren naar muziek of navigeren) dan kijken we tussen de 90 en 160 minuten per dag naar ons schermpje. Als je zelf wil weten hoeveel tijd je op je telefoon zit, installeer dan de app Moment (iOs).

90 minuten. Dat is 23 dagen van 24 uur per jaar. Best veel. Bij 160 minuten hebben we het over 40 dagen per jaar. Voor ons Brabanders is dat precies de vastentijd.

‘Feit 4’. Er zijn miljoen apps, maar we installeren er maar 20 tot 25

Overal is een app voor. Er is zelfs een territorium-app waarin je kunt bijhouden waar je allemaal gepoept hebt. Echt! En een app die alleen maar Yo zegt. In de App Store van Apple stonden begin januari 2017 meer dan 2,2 miljoen apps klaar om geïnstalleerd te worden.

Dat lijkt een hoop verspilde moeite want gemiddeld installeren gebruikers er maar 20 tot 25.

‘Feit 5’. Facebook streeft naar de App-ocalyps

De kans dat één van de apps op je telefoon van Facebook is, is levensgroot. Laten we eens kijken naar de actieve gebruikers wereldwijd:

–        De Facebook App: 1,66 miljard;

–        WhatsApp (ja, die is ook van Facebook): 1 miljard;

–        Facebook Messenger: 900 miljoen;

–        Instagram: 600 miljoen (waarvan er 103 miljoen Selena Gomez volgen).

En als je het aan Facebook vraagt, is dit nog maar het begin. Eerst had je het web en toen wilde iedereen een website. Toen had je mobiele telefoons en wilde iedereen een app. En straks heeft iedereen één smartphone met één app: Facebook Messenger en daar kun je alles in. Chatten, delen, shoppen, taxi’s bestellen, reserveren, buienradar checken, de weg zoeken, betalen en ga zo maar door. Waarschijnlijk kun je zelfs bijhouden waar je allemaal gepoept hebt. Een beetje net als het Chinese WeChat. De app die alle andere apps overbodig maakt.

De app-ocalyps.

‘Feit 6’. We kijken kattenfilms en we liken

E.L. James, die van 50 tinten grijs, schreef grote delen van haar bestseller op de Blackberry. Of dat een goed idee was, is een kwestie van smaak.

We brengen 90% van onze smartphonetijd door in een app. Dat kan van alles betekenen. Je kunt Japans leren, schaakgrootmeester worden, goede doelen opzetten, dikke romans doorploegen, werken & muziek componeren. Maar dat doen we dus niet. In ieder geval niet massaal.

We zitten namelijk 75% van onze tijd in onze top 3 apps waarvan 45% in de meest populaire. Die top 3 bestaat in vrijwel elk land uit één of twee Social Media Apps en Youtube. We liken wereldwijd elke dag 6 miljard keer en in de YouTube app is de meest bekeken categorie nog steeds die van de grappige dieren.

Kattenfilmpjes dus.

‘Feit 7’. We checken onze smartphone 80-120 keer per dag.

Check, check, dubbelcheck. We checken onze smartphone gemiddeld tussen de 80 en de 120 keer per dag. In 55% van de gevallen zijn dat korte interacties minder dan 30 seconden. Uit onderzoek blijkt verder dat we meestal ons checkgedrag veel lager inschatten (de helft).

Wil je ook weten hoe vaak jij je telefoon checkt, installeer dan de app Checky!

‘Feit 8’. Onze smartphone kost ons geen tijd  

Als student keek ik vooral heel veel TV. Alf en Happy Days. Triest. Dat doen jongeren van nu beter.

Sterker nog, de onderzoeken naar media en de hoeveelheid tijd die we daaraan besteden zijn complex maar laten een duidelijk beeld zien. In 2010 brachten we 9 uur per dag door met een scherm. In 2016 is dat 9,5 uur maar dat getal groeit de laatste twee jaren bijna niet meer. We zien een flinke verschuiving in tijd van de TV naar de smartphone, zeker bij jongere generaties.

We brengen weliswaar een half uur meer door met schermen, maar we kunnen ze tegenwoordig ook overal bekijken. In de trein, in de file, als je staat te wachten. Verder zou je best kunnen zeggen dat de smartphone ons leven makkelijker maakt. We kunnen de mail wegwerken in de trein, vinden sneller de weg, afspraken maken is sneller gedaan en ga zo maar door. Misschien hebben we dus wel meer tijd dan vroeger.

Alhoewel dat meestal niet zo voelt.

En dus?

Nou ja, stel dat de norm voor alcoholverslaving 3 glazen per dag is. Stel dan dat ik 5 glazen per dag drink en mijn vrouw geheelonthouder is. Iedereen die mijn vrouw kent, snapt de absurditeit van dit voorbeeld, maar goed, stel dat het zo is. Dan betekent dat, dat er bij ons thuis gemiddeld gesproken géén sprake is van een alcoholprobleem.

Maar dat klopt dan dus niet.

Hetzelfde geldt voor de acht ‘feiten’. Het zijn enorme cijfers, zeker voor iets wat pas 8 jaar oud is, maar het zijn ook gemiddelden.

Een gemiddelde gebruiksduur van 160 minuten per dag betekent ook dat er ontzettend veel gebruikers zijn die veel langer naar hun scherm staren. Sommige onderzoeken concluderen dat jongeren tot wel 5 uur per dag met hun mobiele schermpje bezig zijn.

Een gemiddeld checkgedrag van 100 keer per dag, betekent ook dat er mensen zijn die hun telefoon wel 400 keer of meer per dag checken. Dat is toch echt elke 2,4 minuten (als zo iemand ook nog 8 uur slaapt).

En ja, dat is best veel.